Katechizm Kościoła Katolickiego Online
KKK Część pierwsza: WYZNANIE WIARY,
Dział pierwszy: „WIERZĘ” – „WIERZYMY”,
Rozdział drugi: BÓG WYCHODZI NAPRZECIW CZŁOWIEKOWI
TYDZIEŃ W SKRÓCIE KKK Artykuł 2: Przekazywanie Objawienia Bożego (74-100) Wprowadzenie (74) – Posłuchaj I. Tradycja apostolska (75-79) – Posłuchaj – Przepowiadanie apostolskie – …kontynuowane przez sukcesję apostolską II. Relacja między Tradycją i Pismem Świętym (80-83) – Posłuchaj – Wspólne źródło – …dwóch różnych sposobów przekazywania – Tradycja apostolska i tradycje eklezjalne III. Interpretacja depozytu wiary (84-95) – Posłuchaj – Depozyt wiary powierzony całemu Kościołowi – Urząd Nauczycielski Kościoła – Dogmaty Wiary – Nadprzyrodzony zmysł wiary – Wzrost w rozumieniu wiary W skrócie(96-100) |
KATECHEZA DZIEŃ PO DNIU 1. Wprowadzenie do medytacji Niech za wprowadzenie do medytacji posłuży Ci fragment Katechizmu Kościoła Katolickiego oraz wskazana na dany dzień, syntetyczna formuła jednej z prawd naszej wiary (KKK W skrócie). Następnie przeczytaj uważnie tekst Pisma Świętego, który będziesz rozważać. Zwróć uwagę na miejsca, które szczególnie Cię poruszają, zanotuj je. Wybierz stałe miejsce na modlitwę, czas jej trwania i postawę ciała. Przygotowanie trwa ok. 5-10 min. 2. Medytacja Pisma Świętego Od znaku krzyża do znaku krzyża 30 min. – Stanięcie przed Panem: uświadom sobie Jego obecność, że Bóg jest z Tobą. Zaangażuj w to swoje uczucia i akt wiary. Proś o czystość intencji, abyś usłyszał, co Bóg chce Ci powiedzieć. Pomoże Ci w tym. – Modlitwa przygotowawcza: Proszę Cię Boże, nasz Panie o łaskę, aby wszystkie moje zamiary, decyzje i czyny były skierowane wyłącznie ku służbie i chwale Twojego Boskiego Majestatu. – Obraz: wyobraź sobie daną scenę ewangeliczną, miejsce, osoby i przeżycia – słuchaj, dotykaj, obserwuj to, co się dzieje. – Prośba o owoc: wejdź w swoje pragnienia związane z daną medytacją, wyraź je w formie konkretnej, osobistej prośby zwróconej do Pana. Proś o to, czego chcesz! – Zasadnicza część medytacji: Staraj się słuchać, co Twój Przyjaciel Bóg – mówi do Ciebie przez dane wydarzenie czy słowo o Tobie, o Twoim życiu. „Smakuj” Jego słowo. Staraj się poczuć je w sobie. Zatrzymaj się nad tym, co Cię porusza. Zobacz, jak Słowo Boże ma się do Twojego życia. Zobacz, jakie konsekwencje z tego, co usłyszysz, wypływają dla Twojego konkretnego życia, sytuacji, w której znajdujesz się obecnie, miejsca na świecie, gdzie jesteś. Jak Słowo Boże naświetla Twoje życie i jaką prawdę Ci ukazuje, której wcześniej nie widziałeś? Zwróć uwagę także na swoje uczucia i inne poruszenia związane z rozważaną prawdą. Przedstawiaj je Bogu. Pomyśl, jaka może być Twoja odpowiedź. Podczas medytacji nie notuj. W medytację są zaangażowane: pamięć, rozum, uczucia i wola. – Zakończenie: Rozmowa końcowa (ok. 5 min). Ostatnie chwile modlitwy poświęć na osobistą rozmowę z Panem jak przyjaciel z przyjacielem, o tym, co usłyszałeś, czego doświadczyłeś, co przeżyłeś, co zrozumiałeś, co było trudne… Zakończ medytację modlitwą Ojcze nasz i znakiem krzyża świętego. 3. Notatka. Zanotuj krótko to, co było ważne dla Ciebie. Możesz skorzystać z notatek w dzieleniu się na spotkaniu wtorkowym. |
ŚRODA Dzień 1 1. Wprowadzenie do medytacji Wprowadzenie (74) – Posłuchaj W Skrócie 96 To, co Chrystus powierzył Apostołom, przekazali oni przez swoje przepowiadanie i pisma, pod natchnieniem Ducha Świętego, wszystkim pokoleniom, aż do chwalebnego powrotu Chrystusa. 2. Medytacja Pisma Świętego Uświadom sobie Bożą obecność, że Bóg jest z Tobą. Zaangażuj w to swoje uczucia i akt wiary. Proś o czystość intencji, abyś usłyszał, co Bóg chce Ci powiedzieć. Pomoże Ci w tym Proszę Cię Boże, nasz Panie o łaskę, aby wszystkie moje zamiary, decyzje i czyny były skierowane wyłącznie ku służbie i chwale Twojego Boskiego Majestatu. Wyobraź sobie daną scenę ewangeliczną, miejsce, osoby i przeżycia – słuchaj, dotykaj, obserwuj to, co się dzieje. Wejdź w swoje pragnienia związane z daną medytacją, wyraź je w formie konkretnej, osobistej prośby zwróconej do Pana. Proś o to, czego chcesz! Staraj się słuchać, co Twój Przyjaciel Bóg – mówi do Ciebie przez dane wydarzenie czy słowo o Tobie, o Twoim życiu. (1 Tm 2, 1-6) Zalecam więc przede wszystkim, by prośby, modlitwy, wspólne błagania, dziękczynienia odprawiane były za wszystkich ludzi: za królów i za wszystkich sprawujących władze, abyśmy mogli prowadzić życie ciche i spokojne z całą pobożnością i godnością. Jest to bowiem rzecz dobra i miła w oczach Zbawiciela naszego, Boga, który pragnie, by wszyscy ludzie zostali zbawieni i doszli do poznania prawdy. Albowiem jeden jest Bóg, jeden też pośrednik między Bogiem a ludźmi, człowiek, Chrystus Jezus, który wydał siebie samego na okup za wszystkich jako świadectwo we właściwym czasie. Ze względu na nie ja zostałem ustanowiony głosicielem i apostołem – mówię prawdę, nie kłamię – nauczycielem pogan we wierze i prawdzie. – czy pytam Boga jaka jest moja rola? Czy jest to ciche, spokojne i ufne wstawianie się za decydujących, czy sam/a jestem tym, który ma wpływ? – czy przeżywam godność i pobożność wynikające z wiary? – jak ja uczestniczę w przekazywaniu Ewangeli? 3. Notatka. Zanotuj krótko to, co było ważne dla Ciebie. Możesz skorzystać z notatek w dzieleniu się na spotkaniu wtorkowym. |
CZWARTEK Dzień 2 1. Wprowadzenie do medytacji I. Tradycja apostolska (75-79) – Posłuchaj W Skrócie 96 To, co Chrystus powierzył Apostołom, przekazali oni przez swoje przepowiadanie i pisma, pod natchnieniem Ducha Świętego, wszystkim pokoleniom, aż do chwalebnego powrotu Chrystusa. 2. Medytacja Pisma Świętego Uświadom sobie Bożą obecność, że Bóg jest z Tobą. Zaangażuj w to swoje uczucia i akt wiary. Proś o czystość intencji, abyś usłyszał, co Bóg chce Ci powiedzieć. Pomoże Ci w tym. Proszę Cię Boże, nasz Panie o łaskę, aby wszystkie moje zamiary, decyzje i czyny były skierowane wyłącznie ku służbie i chwale Twojego Boskiego Majestatu. Wyobraź sobie daną scenę ewangeliczną, miejsce, osoby i przeżycia – słuchaj, dotykaj, obserwuj to, co się dzieje. Wejdź w swoje pragnienia związane z daną medytacją, wyraź je w formie konkretnej, osobistej prośby zwróconej do Pana. Proś o to, czego chcesz! Staraj się słuchać, co Twój Przyjaciel Bóg – mówi do Ciebie przez dane wydarzenie czy słowo o Tobie, o Twoim życiu. (Mt 7, 12) Wszystko więc, co byście chcieli, żeby wam ludzie czynili, i wy im czyńcie! Albowiem na tym polega Prawo i Prorocy. – jakie jest moje świadectwo życia? Czy ono wskazuje innym Jezusa? Ostatnie chwile modlitwy poświęć na osobistą rozmowę z Panem jak przyjaciel z przyjacielem, o tym, co usłyszałeś, czego doświadczyłeś, co przeżyłeś, co zrozumiałeś, co było trudne… Zakończ medytację modlitwą Ojcze nasz i znakiem krzyża świętego. 3. Notatka. Zanotuj krótko to, co było ważne dla Ciebie. Możesz skorzystać z notatek w dzieleniu się na spotkaniu wtorkowym. |
PIĄTEK Dzień 3 1. Wprowadzenie do medytacji II. Relacja między Tradycją i Pismem Świętym (80-83) – Posłuchaj W Skrócie 97 “Święta Tradycja i Pismo święte stanowią jeden święty depozyt słowa Bożego”, w którym – jak w zwierciadle – Kościół pielgrzymujący kontempluje Boga, źródło wszystkich swoich bogactw. 2. Medytacja Pisma Świętego Uświadom sobie Bożą obecność, że Bóg jest z Tobą. Zaangażuj w to swoje uczucia i akt wiary. Proś o czystość intencji, abyś usłyszał, co Bóg chce Ci powiedzieć. Pomoże Ci w tym. Proszę Cię Boże, nasz Panie o łaskę, aby wszystkie moje zamiary, decyzje i czyny były skierowane wyłącznie ku służbie i chwale Twojego Boskiego Majestatu. Wyobraź sobie daną scenę ewangeliczną, miejsce, osoby i przeżycia – słuchaj, dotykaj, obserwuj to, co się dzieje. Wejdź w swoje pragnienia związane z daną medytacją, wyraź je w formie konkretnej, osobistej prośby zwróconej do Pana. Proś o to, czego chcesz! Staraj się słuchać, co Twój Przyjaciel Bóg – mówi do Ciebie przez dane wydarzenie czy słowo o Tobie, o Twoim życiu. (Mt 5; 20,23,24) Bo powiadam wam: Jeśli wasza sprawiedliwość nie będzie większa niż uczonych w Piśmie i faryzeuszów, nie wejdziecie do królestwa niebieskiego.Jeśli więc przyniesiesz dar swój przed ołtarz i tam wspomnisz, że brat twój ma coś przeciw tobie, zostaw tam dar swój przez ołtarzem, a najpierw idź i pojednaj się z bratem swoim! Potem przyjdź i dar swój ofiaruj! – czy postawiony wobec wyboru dobrego i lepszego wybieram lepsze? – czy wiem, że są ‘dwa rodzaje jałmuzny: jedna dobra a druga lepsza? jedna polega na ofiarowaniu chleba ubogiemu; druga na przebaczeniu bratu natychmiast po tym, kiedy zgrzeszy przeciw tobie.’ (Św. Cezary z Arles) Ostatnie chwile modlitwy poświęć na osobistą rozmowę z Panem jak przyjaciel z przyjacielem, o tym, co usłyszałeś, czego doświadczyłeś, co przeżyłeś, co zrozumiałeś, co było trudne… Zakończ medytację modlitwą Ojcze nasz i znakiem krzyża świętego. 3. Notatka. Zanotuj krótko to, co było ważne dla Ciebie. Możesz skorzystać z notatek w dzieleniu się na spotkaniu wtorkowym. |
SOBOTA Dzień 4 1. Wprowadzenie do medytacji III. Interpretacja depozytu wiary (84-95) – Posłuchaj W Skrócie 98 “Kościół w swojej nauce, w swoim życiu i kulcie uwiecznia i przekazuje wszystkim pokoleniom to wszystko, czym on jest, i to wszystko, w co wierzy” 2. Medytacja Pisma Świętego Uświadom sobie Bożą obecność, że Bóg jest z Tobą. Zaangażuj w to swoje uczucia i akt wiary. Proś o czystość intencji, abyś usłyszał, co Bóg chce Ci powiedzieć. Pomoże Ci w tym. Proszę Cię Boże, nasz Panie o łaskę, aby wszystkie moje zamiary, decyzje i czyny były skierowane wyłącznie ku służbie i chwale Twojego Boskiego Majestatu. Wyobraź sobie daną scenę ewangeliczną, miejsce, osoby i przeżycia – słuchaj, dotykaj, obserwuj to, co się dzieje. Wejdź w swoje pragnienia związane z daną medytacją, wyraź je w formie konkretnej, osobistej prośby zwróconej do Pana. Proś o to, czego chcesz! Staraj się słuchać, co Twój Przyjaciel Bóg – mówi do Ciebie przez dane wydarzenie czy słowo o Tobie, o Twoim życiu. (Łk 10,16) Kto was słucha, Mnie słucha, a kto wami gardzi, Mną gardzi; lecz kto Mną gardzi, gardzi Tym, który Mnie posłał. – czy uczestniczę w życiu Kościoła; najpierw Kościoła, który jest moją rodziną, ale również w swojej parafii? – czy jestem w konkretnym Kościele zakorzeniony? Kto jest moim duszpasterzem? Jaka jest moja rola w tym konkretnym Kościele? Ostatnie chwile modlitwy poświęć na osobistą rozmowę z Panem jak przyjaciel z przyjacielem, o tym, co usłyszałeś, czego doświadczyłeś, co przeżyłeś, co zrozumiałeś, co było trudne… Zakończ medytację modlitwą Ojcze nasz i znakiem krzyża świętego. 3. Notatka. Zanotuj krótko to, co było ważne dla Ciebie. Możesz skorzystać z notatek w dzieleniu się na spotkaniu wtorkowym. |
NIEDZIELA Dzień 5 1. Wprowadzenie do medytacji III. Interpretacja depozytu wiary (84-95) – Posłuchaj W Skrócie 99 Dzięki nadprzyrodzonemu zmysłowi wiary cały Lud Boży nieustannie przyjmuje dar Objawienia Bożego, wnika w nie coraz głębiej i coraz pełniej nim żyje. 2. Medytacja Pisma Świętego Uświadom sobie Bożą obecność, że Bóg jest z Tobą. Zaangażuj w to swoje uczucia i akt wiary. Proś o czystość intencji, abyś usłyszał, co Bóg chce Ci powiedzieć. Pomoże Ci w tym. Proszę Cię Boże, nasz Panie o łaskę, aby wszystkie moje zamiary, decyzje i czyny były skierowane wyłącznie ku służbie i chwale Twojego Boskiego Majestatu. Wyobraź sobie daną scenę ewangeliczną, miejsce, osoby i przeżycia – słuchaj, dotykaj, obserwuj to, co się dzieje. Wejdź w swoje pragnienia związane z daną medytacją, wyraź je w formie konkretnej, osobistej prośby zwróconej do Pana. Proś o to, czego chcesz! Staraj się słuchać, co Twój Przyjaciel Bóg – mówi do Ciebie przez dane wydarzenie czy słowo o Tobie, o Twoim życiu. (Łk 9, 28-36) W jakieś osiem dni po tych mowach wziął z sobą Piotra, Jana i Jakuba i wyszedł na górę, aby się modlić. Gdy się modlił10, wygląd Jego twarzy się odmienił, a Jego odzienie stało się lśniąco białe. A oto dwóch mężów rozmawiało z Nim. Byli to Mojżesz i Eliasz. Ukazali się oni w chwale i mówili o Jego odejściu, którego miał dokonać w Jerozolimie. Tymczasem Piotr i towarzysze snem byli zmorzeni. Gdy się ocknęli, ujrzeli Jego chwałę i obydwóch mężów, stojących przy Nim. Gdy oni odchodzili od Niego, Piotr rzekł do Jezusa: «Mistrzu, dobrze, że tu jesteśmy. Postawimy trzy namioty: jeden dla Ciebie, jeden dla Mojżesza i jeden dla Eliasza». Nie wiedział bowiem, co mówi. Gdy jeszcze to mówił, zjawił się obłok i osłonił ich; zlękli się, gdy [tamci] weszli w obłok. A z obłoku odezwał się głos: «To jest Syn mój, Wybrany, Jego słuchajcie!» W chwili, gdy odezwał się ten głos, Jezus znalazł się sam. A oni zachowali milczenie i w owym czasie nikomu nic nie oznajmiali o tym, co widzieli. – zastanów się, co Cię poruszyło, na co w tym słowie zwróciłeś uwagę? – rozważ to Słowo w kluczu wysłuchanej na mszy świętej homili. Ostatnie chwile modlitwy poświęć na osobistą rozmowę z Panem jak przyjaciel z przyjacielem, o tym, co usłyszałeś, czego doświadczyłeś, co przeżyłeś, co zrozumiałeś, co było trudne… Zakończ medytację modlitwą Ojcze nasz i znakiem krzyża świętego. 3. Notatka. Zanotuj krótko to, co było ważne dla Ciebie. Możesz skorzystać z notatek w dzieleniu się na spotkaniu wtorkowym. |
PONIEDZIAŁEK Dzień 6 1. Wprowadzenie do medytacji III. Interpretacja depozytu wiary (84-95) – Posłuchaj W Skrócie 100 Zadanie autentycznej interpretacji słowa Bożego zostało powierzone samemu Urzędowi Nauczycielskiemu Kościoła, papieżowi i biskupom pozostającym w komunii z nim. 2. Medytacja Pisma Świętego Uświadom sobie Bożą obecność, że Bóg jest z Tobą. Zaangażuj w to swoje uczucia i akt wiary. Proś o czystość intencji, abyś usłyszał, co Bóg chce Ci powiedzieć. Pomoże Ci w tym. Proszę Cię Boże, nasz Panie o łaskę, aby wszystkie moje zamiary, decyzje i czyny były skierowane wyłącznie ku służbie i chwale Twojego Boskiego Majestatu. Wyobraź sobie daną scenę ewangeliczną, miejsce, osoby i przeżycia – słuchaj, dotykaj, obserwuj to, co się dzieje. Wejdź w swoje pragnienia związane z daną medytacją, wyraź je w formie konkretnej, osobistej prośby zwróconej do Pana. Proś o to, czego chcesz! Staraj się słuchać, co Twój Przyjaciel Bóg – mówi do Ciebie przez dane wydarzenie czy słowo o Tobie, o Twoim życiu. (Dn 9, 4-10) I modliłem się do Pana, Boga mojego, wyznawałem i mówiłem: “O Panie, Boże mój, wielki i straszliwy, który dochowujesz wiernie przymierza tym, co Ciebie kochają i przestrzegają Twoich przykazań. Zgrzeszyliśmy, zbłądziliśmy, popełniliśmy nieprawość i zbuntowaliśmy się, odstąpiliśmy od Twoich przykazań. Nie byliśmy posłuszni Twoim sługom, prorokom, którzy przemawiali w Twoim imieniu do naszych królów, do naszych przywódców, do naszych przodków i do całego narodu kraju. U Ciebie, Panie, sprawiedliwość, a u nas wstyd na twarzach, jak to jest dziś u nas – mieszkańców Judy i Jerozolimy, i całego Izraela, u bliskich i dalekich, we wszystkich krajach, dokąd ich wypędziłeś z powodu niewierności, jaką Ci okazali. Panie! Wstyd na twarzach u nas, u naszych królów, u naszych przywódców i u naszych ojców, bo zgrzeszyliśmy przeciw Tobie. – czym jest dla mnie żal za grzechy i sakrament spowiedzi? – rozważ powyższy fragment Pisma kontemplując miłosierdzie Boże. Ostatnie chwile modlitwy poświęć na osobistą rozmowę z Panem jak przyjaciel z przyjacielem, o tym, co usłyszałeś, czego doświadczyłeś, co przeżyłeś, co zrozumiałeś, co było trudne… Zakończ medytację modlitwą Ojcze nasz i znakiem krzyża świętego. 3. Notatka. Zanotuj krótko to, co było ważne dla Ciebie. Możesz skorzystać z notatek w dzieleniu się na spotkaniu wtorkowym. |
WTOREK Dzień 7 1. Wprowadzenie do medytacji III. Interpretacja depozytu wiary (84-95) – Posłuchaj W Skrócie 100 Zadanie autentycznej interpretacji słowa Bożego zostało powierzone samemu Urzędowi Nauczycielskiemu Kościoła, papieżowi i biskupom pozostającym w komunii z nim. 2. Medytacja Pisma Świętego Uświadom sobie Bożą obecność, że Bóg jest z Tobą. Zaangażuj w to swoje uczucia i akt wiary. Proś o czystość intencji, abyś usłyszał, co Bóg chce Ci powiedzieć. Pomoże Ci w tym. Proszę Cię Boże, nasz Panie o łaskę, aby wszystkie moje zamiary, decyzje i czyny były skierowane wyłącznie ku służbie i chwale Twojego Boskiego Majestatu. Wyobraź sobie daną scenę ewangeliczną, miejsce, osoby i przeżycia – słuchaj, dotykaj, obserwuj to, co się dzieje. Wejdź w swoje pragnienia związane z daną medytacją, wyraź je w formie konkretnej, osobistej prośby zwróconej do Pana. Proś o to, czego chcesz! Staraj się słuchać, co Twój Przyjaciel Bóg – mówi do Ciebie przez dane wydarzenie czy słowo o Tobie, o Twoim życiu. (Mt 23, 1-12) Wówczas przemówił Jezus do tłumów i do swych uczniów tymi słowami: «Na katedrze Mojżesza zasiedli uczeni w Piśmie i faryzeusze. Czyńcie więc i zachowujcie wszystko, co wam polecą, lecz uczynków ich nie naśladujcie. Mówią bowiem, ale sami nie czynią. Wiążą ciężary wielkie i nie do uniesienia i kładą je ludziom na ramiona, lecz sami palcem ruszyć ich nie chcą. Wszystkie swe uczynki spełniają w tym celu, żeby się ludziom pokazać. Rozszerzają swoje filakterie i wydłużają frędzle u płaszczów. Lubią zaszczytne miejsca na ucztach i pierwsze krzesła w synagogach. Chcą, by ich pozdrawiano na rynkach i żeby ludzie nazywali ich Rabbi. Otóż wy nie pozwalajcie nazywać się Rabbi, albowiem jeden jest wasz Nauczyciel, a wy wszyscy braćmi jesteście. Nikogo też na ziemi nie nazywajcie waszym ojcem5; jeden bowiem jest Ojciec wasz, Ten w niebie. Nie chciejcie również, żeby was nazywano mistrzami, bo jeden jest tylko wasz Mistrz, Chrystus. Największy z was niech będzie waszym sługą. Kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się poniża, będzie wywyższony. Ostatnie chwile modlitwy poświęć na osobistą rozmowę z Panem jak przyjaciel z przyjacielem, o tym, co usłyszałeś, czego doświadczyłeś, co przeżyłeś, co zrozumiałeś, co było trudne… Zakończ medytację modlitwą Ojcze nasz i znakiem krzyża świętego. 3. Notatka. Zanotuj krótko to, co było ważne dla Ciebie. Dziś wieczorem spotykamy się w kaplicy. Przyjdź jeśli możesz. 18:30 Katecheza 19:00 Msza Święta i Adoracja Najświętszego Sakramentu Kaplica-Izba Jezusa Miłosiernego, 4 Parkgrove Terrace, Glasgow, G3 7SD. Drzwi po lewej stronie obok wejścia do Domu Polskiego. Trzeba na domofonie wybrać przycisk M. Lekawa i wejść na pierwsze piętro. |
5. Gdzie zawarte jest Objawienie Boże? (Święta Tradycja i Pismo Święte; Dzięki nadprzyrodzonemu zmysłowi wiary cały Lud Boży nieustannie przyjmuje dar Objawienia Bożego, wnika w nie coraz głębiej i coraz pełniej nim żyje.) 6. Czym jest Pismo Święte? (Pismo święte zawiera słowo Boże, a ponieważ jest natchnione, jest prawdziwie słowem Bożym . Całe Pismo święte mówi o Chrystusie i całe Pismo święte wypełnia się w Chrystusie.) 7. Kto jest autorem Pisma Świętego? (Bóg jest Autorem Pisma świętego, ponieważ natchnął jego ludzkich autorów; On działa w nich i przez nich. Zadanie autentycznej interpretacji słowa Bożego zostało powierzone samemu Urzędowi Nauczycielskiemu Kościoła, papieżowi i biskupom pozostającym w komunii z nim.) 8. Ile ksiąg zawiera Pismo Święte? (Kościół przyjmuje i czci jako natchnione 46 ksiąg Starego Testamentu i 27 ksiąg Nowego Testamentu) 9. Czym jest Tradycja? (To, co Chrystus powierzył Apostołom, przekazali oni przez swoje przepowiadanie i pisma, pod natchnieniem Ducha Świętego, wszystkim pokoleniom, aż do chwalebnego powrotu Chrystusa.) |